دکتر امانالله قرایی مقدم، جامعهشناس درباره فلسفه هدیه دادن و آثار جامعه شناختی آن می گوید: «کادو دادن رسمی است که نخستین بار از ایران برخاسته و به سایر نقاط جهان شیوع پیدا کرده است. در واقع رسم هدیه دادن، هدیه گرفتن و صله رحم رسمی است کاملاً ایرانی که از دوران باستان برخاسته و حدود 7 تا 8 هزار سال قدمت دارد.»
همین کاربرد هدیه در ایام قدیم است که باعث حفظ روابط اجتماعی و عاطفی عمیق میان افراد و اقوام ایرانی شده و بین آنها پیوستگی و پیوند اجتماعی برقرار کرد و بدین ترتیب هدیه دادن به عنوان یک سرمایه اجتماعی شناخته شد. سرمایهای که افراد آن را در موقعیتهای مختلف به کار می گرفتند. در قدیم نه تنها هنگام شادباش و شادی ها به یکدیگر هدیه می دادند بلکه برطبق یک رسم پسندیده ایرانیان در مراسم ختم و عزاداری تحفههایی دلگرمکننده به یکدیگر عرضه می کردند. قرایی مقدم دراین باره می گوید: «در ایام قدیم و حتی هماکنون در برخی ایلات و عشایر مردم و اقوام بر این باورند که نه تنها هنگام شادی ها بلکه در مراسم خاص عزاداری نیز باید به فکر یکدیگر باشند و آنها هنگام شرکت در مراسم ختم و عزاداری به صاحب عزا برنج، روغن و… به نشانه همدردی می بخشند.»
البته این رسم در قدیم به شکل حمایت عاطفی بزرگترهای فامیل ابراز می شد و خویشاوندان در شب سوم مراسم عزاداری به نشانه حمایت از همسر و فرزندان فرد فوت شده برایشان غذا تحفه می بردند. گرچه رسم هدیه دادن به عنوان یک اصل و سرمایه اجتماعی کلی در فرهنگ جامعه ما پذیرفته شد و همه اقوام ایرانی از آن تبعیت کردند اما این رسم و شیوه برگزاری آن در هر منطقه براساس باورها و سنتهای اقشار مختلف همواره تفاوتهایی داشته است.
قرایی مقدم می گوید: «در ایام قدیم هدیهها شامل گل، ظروف سفالی و به طور کی اشیا و وسایل دستساز بودند و افراد براساس موقعیت و ویژگی فردی که قصد هدیه دادن به او را داشتند اشیای متفاوتی را هدیه می بردند. اما امروزه هدایا بیشتر رنگ مادی به خود گرفته به طوری که صرفاً برای فخرفروشی به یکدیگر هدیه می دهند.»
منبع: Titronline.ir